ŁOWCY GŁÓW // Ludomir Franczak

Punktem wyjścia spektaklu jest historia powojennego kierownika Katedry Antropologii UAM – Jana Czekanowskiego. Jest on niezwykle ważną figurą w świecie etnograficznym i antropologicznym, a jego statystyczna metoda badań, wymyślona jeszcze na uniwersytecie we Lwowie, jest do dzisiaj stosowana w wielu dziedzinach.

Czekanowski jednocześnie jest postacią niejednoznaczną, a jego wczesna kariera, wiążąca się z wyprawami do Afryki i gromadzeniem materiału badawczego w postaci czaszek dla Felixa von Luschana (do dziś przechowywanych w Muzeum Historii Naturalnej w Berlinie z odręcznym podpisem Czekanowskiego na kościach czołowych) jest opowieścią pełną przygód i zwrotów akcji zanotowaną w dziennikach. Historia ta wpisuje się idealnie w europejskie narracje kolonialne, podobnie, jak opowieści Arkadego Fiedlera, którego muzeum, w podpoznańskim Puszczykowie, jest do dzisiaj celem szkolnych wycieczek krajoznawczych.

Chcemy wierzyć w to, że Polska była krajem skolonizowanym i sama nie uczestniczyła w kolonialnym wyścigu. Ta narracja wydaje się jednak mocno niespójna i pełna luk. Sen o kolonialnej potędze kraju przyblakł już nieco, ale jego ślady nadal obecne są w zakurzonych kątach i na strychach prywatnych domów i instytucji. Być może nastał czas, aby je stamtąd wymieść i dokładnie się im przyjrzeć… Ludomir Franczak tropi poznańskie wątki kolonialne, samemu stając się przy tym łowcą – głowy Czekanowskiego, snów o potędze polskich kolonizatorów, egzotycznych przedmiotów przywiezionych z podróży. Dokąd prowadzi ta wędrówka?

Spektakl/instalacja/wykład to kontynuacja poszukiwań związanych z projektem Gutta, realizowanym od 2021 roku. Tym razem to Poznań staje się polem badań nad polskim kolonializmem i rasizmem.

Scenariusz na podstawie fragmentów tekstów i wypowiedzi m.in.:
Nnamdi Azikiwe, Josepha Conrada, Jana Czekanowskiego, Arkadego Fiedlera, przedstawicieli Ligi Morskiej i Kolonialnej, Iryumugabe Robert, jak również: „Dziennika Misji Rwaza”, prac naukowych i popularnonaukowych powstałych od połowy XIX wieku, komentarzy pod artykułami Gazety Wyborczej.

W warstwie wizualnej wykorzystano autorskie collages przestrzenne wykonane na podstawie fotografii archiwalnych i prasowych oraz materiałów znalezionych w ramach przygotowań do spektaklu.

Lokalizacje materiałów video i fotograficznych: Ogród Zoologiczny w Poznaniu, Collegium Maius i Biblioteka Uniwersytetu Poznańskiego, Muzeum Arkadego Fiedlera w Puszczykowie.

ŁOWCY GŁÓW // Ludomir Franczak

Idea i realizacja – Ludomir Franczak
Muzyka – Robert Piotrowicz
Producentka wykonawcza – Olga Strizhniova
Realizacja dźwięku – Maciej Frycz
Komunikacja – Michalina Cendrowska
Grafika – Wiktoria Szydłowska
Produkcja: Społeczne Miejsce Kultury Scena Robocza
Premiera: 24 maja 2024

Dofinansowano ze środków budżetowych Miasta Poznania #poznanwspiera