Kategoria: Rezydencje

“Będzie można mieć osobny pokój, możliwość wypłakania się” – to fragment wypowiedzi rzeczniczki Ministerstwa Sprawiedliwości o projekcie ustawy przygotowywanym przez Solidarną Polskę. Po kilku miesiącach protestów przeciwko wyrokowi Trybunału Konstytucyjnego w sprawie aborcji, takie słowa zrozumiałyśmy jako następujący komunikat: państwo zmusi kobiety do rodzenia, ale zaoferuje im specjalne pomieszczenie, w którym będą mogły się wypłakać.

Ktoś z Internautów natychmiast zapytał, czy nie jest tak, że cała Polska to jeden wielki pokój do płakania. Zaczęłyśmy więc zastanawiać się, jak wyobrażamy sobie takie pomieszczenie. Co powinno się w nim znajdować? Jak powinno zostać zaprojektowane? Potrafimy wyobrazić sobie dziesiątki różnych rozwiązań w oparciu o design i architekturę, ale możemy również potraktować tę przestrzeń jako coś bardziej symbolicznego, czego szukamy wewnątrz samych siebie. Wyrwana z pierwotnego kontekstu idea pokoju do płakania zafascynowała nas, będąc wyobrażeniem terenu wspólnego, który może stać się miejscem oczyszczenia, wsparcia, uwolnienia albo bycia razem przez krótką chwilę i bez żadnego przymusu.

HAVE A GOOD CRY
Magda Szpecht, Lena Schimscheiner, Weronika Pelczyńska

Muzyka: Krzysztof Kaliski

Zdjęcia wykorzystane w spektaklu: Monika Stolarska

Produkcja: Scena Robocza

Premiera: 16 IV 2021

Dofinansowano ze środków budżetowych Miasta Poznania. #poznańwspiera

Partnerzy: Teatr Ochota, Centrum w Ruchu

Twórcy_czynie

Magda Szpecht

Urodzona w 1990 roku w Jeleniej Górze artystka teatralna, autorka instalacji i spektakli. Absolwentka Wydziału Reżyserii na PWST w Krakowie a wcześniej Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej na Uniwersytecie Wrocławskim. Reżyserka spektaklu „dolphin_who_loved_me” – zdobywcy głównej nagrody na 100° Berlin Festival, prezentowanego na festiwalach m.in. w Marsylii, Hanowerze, Warszawie czy Bukareszcie. Zrealizowała spektakle takie jak „Możliwość wyspy” (TR Warszawa, 2015), „Ostatnie Zwierzęta” (Teatr Łaźnia Nowa w Krakowie, 2017), „Schubert. Romantyczna Kompozycja na 12 wykonawców i Kwartet Smyczkowy” (Teatr Dramatyczny w Wałbrzychu, 2016) – przedstawienie nagrodzone w XXII Ogólnopolskim Konkursie na Wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej oraz na 10. Międzynarodowym Festiwalu Boska Komedia. Jej przestawienie „In Dreams Begin Responsibilities (Zobowiązania rozpoczynają się w snach)” z Teatru im. J. Słowackiego w Krakowie zdobyło główną nagrodę na VIII Konfrontacjach Teatralnych Młodych M- Teatr. W Teatrze im. H. Ch. Andersena w Lublinie wyreżyserowała spektakl „HMLT/ Hamlet” (2018), opowiadający o eksperymentach łączących literaturę i sztuczną inteligencję. W Teatrze Fredry w Gnieźnie „Rzeczy, których nie wyrzuciliśmy”, inspirowane prozą Marcina Wichy oraz historiami mieszkańców Gniezna (przedstawienie zostało finalistą 25. Konkursu Na Wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej). Wyreżyserowała także „Lipę w cukrze” w Nowym Teatrze w Warszawie. Współpracowała z Festival/ Tokyo w Japonii, gdzie w listopadzie 2019 roku miała miejsce premiera adaptacji powieści Ursuli K. Le Guin pt. „Wracać wciąż do domu” (Always Coming Home). Premiera polskiej wersji spektaklu odbyła się w TR Warszawa w lutym 2020 roku. Na festiwalu Opera Rara wyreżyserowała „Il ballo delle Ingrate” z muzyką Claudio Monteverdiego, Barbary Strozzi i Teoniki Rożynek w wykonaniu Capelli Cracoviensis. Oprócz tworzenia spektakli teatralnych, prowadzi warsztaty dla aktorów i reżyserów.

Lena Schimscheiner

Polska aktorka teatralna, filmowa i dubbingowa, 14 maja 2000 roku zadebiutowała na scenie krakowskiego Teatru Ludowego w spektaklu Wesele Stanisława Wyspiańskiego w reżyserii Adama Sroki jako Isia. Przed kamerą zadebiutowała w 2005 roku w filmie Zakochany anioł. W 2012 roku zdobyła nagrodę dla najlepszej aktorki za rolę Kasi w filmie Pończocha na festiwalu 48 Hour Film Project w Krakowie. Zdobywczyni wyróżnienia za rolę Cis-moll w spektaklu „Koło kwintowe” na 32. Festiwalu Szkół Teatralnych w Łodzi (2014). Absolwentka wydziału aktorskiego PWST w Krakowie (2015).

Weronika Pelczyńska

Absolwentka Eksperymentalnej Akademii Tańca Współczesnego SEAD w Salzburgu, Politechniki Warszawskiej (Wydział Inżynierii Produkcji oraz Wydział Zarządzania) oraz Uniwersytetu Warszawskiego (Instytut Kultury Polskiej). Stypendystka programów: DanceWEB 2013 (ImPulsTanz, Wiedeń), Carte Blanche 2013 (Modul-Dance, Słowenia) i Alternatywnej Akademii Tańca 2017 i 2019 (Art Stations Foudnation w Poznaniu). Jako tancerka i performerka współpracowała z choreografami w Polsce, Niemczech, Austrii, Francji oraz Chorwacji, m.in. z M. Kejžarem, D. Freemanem, M. Stokłosą, S. Thiersch, J.Fruckiem, L. Kapetaneą, J. Wielandem, R. Giovanolą, A. Nowicką i B. J.Riepe. Od 2010 roku przygotowuje choreografię dla teatrów dramatycznych, filmów oraz video klipów. Na stałe współpracuje z A. Glińską, A. Seniuk, M.Szpecht, R. Jaroszem  oraz G. Laszukiem. Ponadto, współpracowała z B. Sass-Zdort, Z. Solakiewicz,  B. Prokopowiczem, A. Grzeszykowską, A. Holland, M. Marczakiem i P. Passinim. Od 2011 roku prowadzi indywidualne oraz kolektywne projekty artystyczne (m.in. „yvonne yvonne”, „Europa. Śledztwo”, „polowanie”, „it will come later”). Współtworzy Centrum w Ruchu oraz kolektyw iCoDaCo. Prowadzi zajęcia w Akademii Teatralnej w Warszawie na kierunku Wiedza o Teatrze. W latach 2017-2019 współtworzyła i kuratorowała program Ruch w Instytucie – regularnych zajęć z ruchu i świadomości ciała dla aktorów, performerów i ludzi teatru. Od 2018 roku współpracuje z badaczką Aleksandrą Janus, eksplorując tematykę ciała, choreografii i pamięci w przestrzeni muzeum.

„Wspólnota śniących” to pierwsza premiera stworzona w całości online trwająca tydzień. Na internetowe doświadczenie teatralne będą się składać: dawka wiedzy z obszaru dream studies, ćwiczenia wspierające kreatywne śnienie, kolektywny performans w oparciu o sny wspólnoty, konsultacja z performerką działającą w obszarze snów jako narzędzia twórczego.

Jak dzisiaj śnimy? Czy nasze śnienie jest inne, niż było zaledwie rok temu? Liczne ośrodki naukowe, zajmujące się dream studies, zauważyły wyraźne zmiany w jakości naszego snu. Pandemia miała spowodować wzrost „zapamiętywalności” o 35% oraz zwiększyć odsetek złych snów o 15%. Sam termin pandemic dreams odnosi się zaś nie tyle do tematu, ile przede wszystkim do niespotykanej intensywności marzeń sennych. Ponoć wzrosły nawet szanse na zjawisko tzw. świadomego śnienia, gdy śniący zdaje sobie sprawę, że śni. Jak to wywołać? Nie tak szybko.

Nasze zainteresowanie tematem snów i śnienia pojawiło się w pierwszych tygodniach kwarantanny. Zaczęliśmy zastanawiać się nad wirusem zarówno jako zjawiskiem społecznym, jak i jego wpływem na życie wewnętrzne jednostek. Podjęliśmy refleksję, w jaki sposób tak intensywna i nowa sytuacja manifestuje się w snach, jak odbija się na naszej sferze symbolicznej. To był punkt wyjścia do chęci dalszego zgłębiania tematu. We „Wspólnocie śniących” będziemy przygląć się mechanizmom śnienia i snu, będziemy o snach myśleć zarówno w ich indywidualnym aspekcie, jak także tym zbiorowym. Nie wszystko da się oczywiście wymyślić i przeczytać w książkach. Właśnie dlatego został prowadzony nabór na najciekawszy sen poprzez interentową ankietę.

Najsławniejszą świątynią zdrowia w starożytnej Grecji była ta poświęcona Asklepiosowi w Epidaurus na półwyspie peloponeskim. Bóg sztuki lekarskiej, Asklepios (w Rzymie nazywany Eskulapem) był tym, który sprowadzał sen świątynny. By zostać dopuszczonym do leczenia, należało spełnić szereg wymagań, których kilkudniowy post stanowił zaledwie początek.

Najważniejszym etapem było jednak usypianie. Odbywało się ono albo na skórach złożonych ofiar, albo w miejscu, w którym wcześniejszą noc spędziła jasnowidząca świątyni. Gdy pacjent zasnął, zostawał przy nim kapłan a w trakcie snu chory ujawniał naturę swojego problemu oraz sposób jego rozwiązania. Najczęściej objawiały się różne zioła, czasem bóstwo zalecało zmianę trybu życia, niekiedy zaś sugerowało środki działające w gruncie rzeczy jedynie poprzez sugestię (np. dotknięcie chorego miejsca przez kapłana, lub króla). Jak podają źródła recepty nie zawsze się sprawdzały, lecz już samo dostąpienie leczenia stanowiło ważny etap w drodze po zdrowie. 

Choć z dzisiejszej perspektywy nie wydaje się możliwe, aby we śnie mogło objawić się remedium na wiele znanych nam chorób, to sama intuicja wykorzystywania snu w kuracji jest absolutnie zrozumiała. Sen pozwala bowiem nie tylko utrzymać wewnętrzną harmonię, wspomaga także odporność, a przede wszystkim jest wyjątkową techniką regeneracji organizmu. 

W tych szczególnych czasach chcemy, byście poczuli się częścią wspólnoty. Wyruszycie z nią w ozdrowieńczą podróż po swojej wyobraźni. Czeka Was walka ze swoimi ograniczeniami i przyzwyczajeniami, czeka Was odkrycie, że teatr to Wy.

Wspólnota w czasach przymusowej izolacji jest zjawiskiem szczególnie cennym, lecz właściwie niemożliwym. Dlatego właśnie chcemy Wam dać doświadczenie bycia z innymi ludźmi w najintymniejszym z procesów – we śnie. 

Czeka nas nie jedna, ale trzydzieści premier jednego wieczoru. Zapraszamy do Wspólnoty śniących.

WSPÓLNOTA ŚNIĄCYCH
M.Kozłowska, M. Kupryjanowicz, M. Kurkowski

Twórcy_czynie: Maria Magdalena Kozłowska, Magda Kupryjanowicz, Michał Kurkowski

Muzyka: Jan Tomza-Osiecki

Produkcja: Stowarzyszenie Scena Robocza

Premiera: 27 XI 2020

Twórcy_czynie

Jakie są przyczyny znikania? Jakie skutki znikanie pociąga za sobą?
Czy akt zniknięcia_znikania można traktować jako potencjał?Pytamy o źródła i definicje znikania; o figury, osoby i postaci, które w ten czy inny sposób próbowały zniknąć_zniknęły_nigdy nie istniały. Za pomocą różnych strategii uczymy się znikać, nie istnieć. Znikanie_nieistnienie jest czymś, co istnieje i co jesteśmy w stanie praktykować. Interesują nas niemal wszystkie aspekty znikania: te zupełnie osobiste, polityczne, ekologiczne, językowe; te wirtuozerskie, te najcichsze, te o których nikt się nigdy nie dowiedział; znikające choroby, stany zakochania, przyjaźnie; znikanie masowe, zniknięcie z życia publicznego, zniknięcia zaplanowane; powolne zanikanie krajobrazu, który znamy.

Postaramy się zniknąć w imię rewolucji przeciwko wszechobecnej energii, ciągłej mobilizacji zasobów mentalnych, agresywnej kreatywności i społecznej przemocy.

JAK ZUPEŁNIE ZNIKNĄĆ?
V. Popova, G. Trajkowska, A. Cognac

Twórcy_czynie: Vera Popova, Gosia Trajkowska, Adrien Cognac

Maski: Urszula Szkudlarek

Lektor: Tytus Szyluk

Foto: Karolina Gorzelańczyk

Produkcja: Stowarzyszenie Scena Robocza

Premiera: 16 X 2020

Premiera w ramach konkursu rezydencyjnego NOWA GENERACJA

Twórcy_czynie

Adrien Cognac

Zajmuje się nowymi mediami, w szczególności ich aplikacją na żywo. W swoich pracach szuka nowych sposobów do włączenia takich mediów na scenie, tworząc z nich integralną część przedstawienia, często za pomocą interaktywności. Ponadto, od 2009 Adrien Cognac jest członkiem zespołu Merkabah, zespołu muzycznego z którym występował na scenach takich festiwali jak Primavera Sound (Barcelona, 2016), Off Festival (Katowice, 2012 i 2014), Open’er Festival (Gdynia, 2010), i wiele innych.

Gosia Trajkowska

Jest performerką, artystką wizualną i reżyserką. Wraz z Verą Popovą wyreżyserowała spektakle KRYM (prod. Sztuka Nowa/Teatr Ósmego Dnia), Pink Bitterness. Księżniczki (Sztuka Nowa) i Kolacja (Republika Sztuki Tłusta Langusta). Studiuje sztukę mediów w Akademii Sztuki w Szczecinie. Od roku 2018 razem z Verą Popovą współtworzy nieistniejący kolektyw artystyczny The Picnic Group.

Vera Popova

Performerka, choreografka i reżyserka. Od roku 2018 razem z Gosią Trajkowską współtwórczyni nieistniejącego kolektywu artystycznego The Picnic Group. Współtwórczyni spektakli „Manifest 1 (Extinction Rebellion)” i „Manifest 2 (Polska to chory kraj)” w ramach 3kolektywu, KRYM (Sztuka Nowa), Pink Bitterness. Księżniczki (Sztuka Nowa), Kolacja (Tłusta Langusta). Performerka m.in. w spektaklach: „Pompa Funebris” (reż. Pol/Żakowski, Sztuka Nowa), “Kijowska” (reż. Dima Łewycki, Biennale Warszawa), „7 pieśni o Awangardzie” i „Przed Wojną. Wojna. Po wojnie” (reż. Grzegorz Laszuk, Komuna//Warszawa), Sideways Rain” (reż. Guillermo Botelho, Cie Alias, Ciało/Umysł).

Ile lat ma twój telefon? A komputer? Ile telefonów/komputerów zużyłeś/aś do tej pory w swoim życiu?

W latach 90. cyberpunk straszył nas technologią, która wymknie się spod kontroli i zniszczy ludzkość. Tymczasem prawdziwe zagrożenie leży gdzie indziej. Każdy gest wymiany sprzętu na nowy to nie tylko doraźna zmiana jakości naszego życia, ale i realne, choć odwleczone w czasie konsekwencje dla naszej planety.

Wartość surowców wtórnych znajdujących się w samych tylko telefonach, które przechowujemy w swoich szufladach, przekracza 230 milionów zł. W skali globalnej, rocznie na śmietnik trafia ponad 40 milionów ton elektrośmieci. Rosnące sterty zużytych sprzętów trafiają głównie na wysypiska w Afryce subsaharyjskiej, gdzie nielegalnie i często w niewolniczych warunkach odzyskuje się z nich cenne pierwiastki, takie jak miedź, kobalt, żelazo, cyna a nawet złoto i srebro. Ten proceder zagraża nie tylko zaangażowanym w niego osobom, ale i środowisku naturalnemu: niebezpieczne substancje przenikają do wód i gleb.

Trudno dziś wyobrazić sobie funkcjonowanie w świecie bez smartfona, tabletu czy laptopa. Sprzęty osobiste zapewniają nam możliwość pracy, komunikacji i orientacji w terenie, dają dostęp do informacji i usług, często nader dosłownie ratują życie. Poza wszystkim jednak, są naszymi najwierniejszymi i najintymniejszymi kompanami, towarzyszącymi nam w niemal każdym momencie życia (kto nigdy nie był z telefonem w łóżku czy w toalecie?). Za pilnie strzeżonym hasłem znajdują się sekrety, które zna tylko nasz sprzęt osobisty i które odejdą w niepamięć wraz ze śmiercią jego albo naszą.

Elektrośmieci są przestrzenią do pracy zarówno dla archeolożek, jak i sprzątaczy. Zabieramy się więc do roboty: lawirując pomiędzy intymnością ludzkiego gestu a przytłaczającym ogromem globalnego problemu odkrywamy opowieści skrywane przez nasze laptopy, telefony i inne sprzęty osobiste. Mając świadomość tego, że wszystko się zmienia, snujemy potencjalne wizje przyszłości. Choć na horyzoncie majaczy apokalipsa, nie rezygnujemy z nadziei, próbując odnaleźć drogę do utopii. Nieustannie stawiamy pytania o rolę jaką w tej drodze mogą odegrać człowiek i technologia.

Wszystko się zmieni, ale zanim zmieni się na lepsze, będzie jeszcze gorzej.

Hardware, 1990, reż. Richard Stanley

WSZYSTKO SIĘ ZMIENI
M. Popiel, P. Świerczek, M. Wajdzik-Radziejowski, A. Kamińska

Artyści_stki: Monika Popiel / Paweł Świerczek / Michał Wajdzik-Radziejowski (Rabbit on the Moon) / Anna Kamińska

Produkcja: Stowarzyszenie Scena Robocza

Premiera: 24.07.2020

Twórcy

„Dzieci Saturna” to projekt dokumentalny o zaostrzającym się kryzysie zdrowia psychicznego wśród młodych ludzi. Chcemy zrozumieć co pcha ich w otchłań, z której – jak im się zdaje – jedynym ratunkiem jest rezygnacja z życia.

Tygodniowo dwoje lub nawet troje nastolatków i młodych dorosłych (statystyki obejmują populację od 12 do 25 roku życia) ginie w wyniku podjętej, skutecznej próby samobójczej. Z kryzysem zdrowia psychicznego zmagają się coraz młodsze dzieci. Inspiracją dla naszego projektu jest figura Saturna – w zachodniej astrologii utożsamiana z zimnem, melancholią i stanami depresyjnymi. W mitologii Saturn (grec. Kronos) wtrącony do Tartaru przez Zeusa, jest patronem wszystkich cierpiących z nadmiaru „czarnej żółci”, odpowiedzialnej za stratę chęci do życia, brak apetytu i ogólną niemoc odczuwania radości. Dzisiejsza rzeczywistość, którą współtworzymy, niczym Saturn pożera własne dzieci. Jak możemy je uratować? Przede wszystkim zacznijmy rozmawiać.

Jak trudna i delikatna jest kwestia poruszania tematu samobójstw w mediach uzmysławia m.in. przykład amerykańskiego serialu o nastolatkach „13 powodów”, gdzie główna bohaterka opowiada co doprowadziło ją do decyzji o odebraniu sobie życia. W kilka miesięcy od premiery serialu odnotowano znaczny wzrost liczby samobójstw wśród młodzieży. Badania wskazują, że emisja kontrowersyjnego serialu miała bezpośredni wpływ na wzrost samobójczej fali. Dlatego tworząc nasz projekt postanowiłyśmy go skonsultować z psychologami i osobami, które czuwają nad bezpieczeństwem tworzonego komunikatu.

Projekt „Dzieci Saturna” składa się z dwóch części. Pierwsza to umieszczony w internecie hipertekst umożliwiający podróżowanie szlakiem prawdziwych historii bohaterek i bohaterów opowiadających o własnych doświadczeniach. Są to w większości osoby już dorosłe, które w bardzo młodym wieku zmagały się lub wciąż zmagają z kryzysem zdrowia psychicznego. Znajdziemy tam też historię opowiedzianą z perspektyw matki dziecka chorującego na ciężką depresję czy 17-letniej dziewczyny, która dzięki pomocy psycholożki przestała się samookaleczać.

Druga odsłona projektu powstała w Teatrze Dramatycznym im. Gustawa Holoubka. Strona internetowa, po modyfikacjach, dostępna jest pod adresem: https://dziecisaturna.pl/

Druga część to słuchowisko ASMR. ASMR (ang. autonomous sensory meridian response) to zjawisko przyjemnego mrowienia w okolicach głowy, szyi i innych obszarach ludzkiego ciała. Zjawisko to może zostać wywołane poprzez wizualne, słuchowe, dotykowe i zapachowe bodźce zewnętrzne. Charakter i kwalifikacja zjawiska ASMR została kilkukrotnie przebadana naukowo – jest faktyczną aktywnością mózgu, która ma dobroczynny wpływ na zdrowie. Przypuszcza się, że zamyka obszary mózgu odpowiedzialne za stres.

Odczarujmy mroczną figurę Saturna i wybierzmy się w relaksującą ASMR-ową podróż w stronę gazowego olbrzyma. O bezpieczeństwo i najwyższy komfort podróży zadba świetnie przeszkolona obsługa Cassini Exploration Space Resort.

W słuchowisku wykorzystany został fragment książki „Odyseja kosmiczna” Arthura C. Clarke’a w przekładzie Jędrzeja Polaka.

DZIECI SATURNA
A. Baumgart, A. Matlingiewicz

Twórczynie: Agata Baumgart, Aleksandra Matlingiewicz

Koncepcja: Agata Baumgart, Joanna Kowalska, Aleksandra Matlingiewicz

Projekt hipertekstu: Jakub Alejski, współpraca: Dominika Mądry

Kuratorka: Dominika Mądry

Opracowanie graficzne hipertekstu: Olga Beyga

Konsultacje merytoryczne: Lucyna Kicińska

Reżyseria dźwięku: Sebastian Dembski

Muzyka: & the romantic horse

Wsparcie merytoryczne: Ola Juchacz

Wideo: makemake

Sesja zdjęciowa: Paweł Turłaj

Kostiumy do sesji zdjęciowej: Marta Szypulska

Produkcja: Centrum Rezydencji Teatralnej SCENA ROBOCZA

Premiera: 22 V 2020

Wydarzenie jest objęte Honorowym Patronatem Rzecznika Praw Obywatelskich, Patronatem Honorowym Prezydenta Poznania oraz patronatem kampanii „Życie warte jest rozmowy”.

Wydarzenie współfinansowane ze środków budżetowych Miasta Poznania.

Hipertekst dofinansowany ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego z Narodowego Centrum Kultury w ramach Programu Kultura w sieci.

„Warunki zabudowy” to tytuł projektu z pogranicza teatru plastycznego i performance, którego autorami są Arti Grabowski i Zbigniew Szumski. Artystów połączyła fascynacja teatrem absurdu, surrealistami i Tadeuszem Kantorem. Zaowocowało to w projekcie odniesieniami do tego formatu sztuki, a osią przekazu, która zdominowała tę eksperymentalną, artystyczną fuzję jest malarstwo. Motywami przewodnimi spektaklu będą kwadrat i linia, metaforycznie przedstawiające plac i mur. To historia szamana, budowniczego placów i murów podziałów, próbującego odczarować wydarzenia z Placu Niebiańskiego Spokoju z 89’, Trzech Kultur 68’, Murów: berlińskiego, palestyńskiego, chińskiego, meksykańskiego. Spektakl kolażowo oparty jest na tekstach własnych, Franza Kafki „Historia budowy muru Chińskiego“, Alejandro Jodorowskiego „Podręcznik Psychomagii”, Deyan Sudjica „Kompleks gmachu. Architektura władzy” i Alfreda Kubina „Po tamtej stronie”. 

„Zetnij rosnące pośrodku drzewo, następnie konsekwentnie wykarczuj połać amazońską. Sproszkowany Księżyc wymieszaj z cementem, a z tak uszlachetnionej zaprawy uformuj miliard jeden kostek brukowych, którymi wyłóż powstałe karczowisko. Na tak przygotowanym placu zabaw postaw zamek, pomnik z piaskowej babki, a teren ogrodź murem zwieńczonym tulipanami, kolczastym horyzontem i fosą utkaną z jarmułek, hidżabów, ukraińskich koszul – i czymkolwiek, co tam jeszcze bezużytecznego masz w szafie. Podczas uroczystego otwarcia nowo powstałego Placu wmurować należy tablicę upamiętniającą – koniecznie ze składem chemicznym wszystkich podziałów, recepturą na selekcję wykolejonych, tęczowych, ufarbowanych, tych co to pod prąd myśleli, że płyną. Po latach obal babkę, a foremki przetop na pochodnie i czołgi…Pamiętaj jednak, że i tak możliwe będzie zatrzymanie natarcia zwykłymi reklamówkami, w których przenoszona jest pamięć”. – Arti Grabowski

WARUNKI ZABUDOWY
A. Grabowski, Z. Szumski

Scenariusz: Zbigniew Szumski i Arti Grabowski

Reżyseria: Zbigniew Szumski

Występuje: Arti Grabowski

Światła: Przemo Kruk

Asystentka: Katarzyna Lewińska

Technika: Aleksandra Kołodziej, Jacek Kobra

Statyści: Krzysztof Mrug, Sebastian Mager

Produkcja: Centrum Rezydencji Teatralnej SCENA ROBOCZA

Partner: Teatr CINEMA

Premiera: 21 II 2020

fot. Maciej Zakrzewski

Twórcy_czynie

dr hab. Arti Grabowski

Absolwent Wydziału Rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Artysta interdyscyplinarny: malarz, performer, aktor, reżyser teatralny. Zajmuje się również sztuką wideo oraz ‘instalakcją’. Występował na festiwalach sztuki performance, biennale oraz przeglądach sztuki w różnych zakątkach świata. Kierownik Pracowni Sztuki Performance na Wydziale Intermediów Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Kurator Międzynarodowych Spotkań Performerów w Państwowej Galerii Sztuki w Sopocie oraz kilku wystaw o zasięgu międzynarodowym: “Kwiaty Zła”, “Stan zagrożenia”. Wyreżyserował monodramy: “Kamica79” oraz “W zawieszeniu”. Współpracował z poznańskim teatrem „Porywacze ciał”, z którym zrealizował pięć spektakli; Teatrem “Brama” oraz Stowarzyszeniem “Fort Sztuki’.

Arti to nieskrępowana ograniczeniami, dualistyczno-periodyczna osobowość twórcza. Nomadyczne, niesubordynowane zwierzę uodpornione szczepionką absurdu, dystansu i entuzjazmu. Społecznik, pasjonat biegów górskich oraz wszelakich aktywności psychofizycznych. Lubieżnik kulturalny, furiat faszerowany romantyzmem i cynicznym pietyzmem. Miłośnik minimalizmu, artystycznych przewyższeń, kulinarnych przeciążeń, nietuzinkowych fetyszy, herbaty matchy, oplątw, obrzęków, a nade wszystko nosaczy sundajskich.

Zbigniew Szumski

Studiował na wydziale malarstwa i grafiki w PWSSP w Gdańsku, dyplom u prof. Jerzego Krechowicza w 1983 r. Zajmuje się rysunkiem, plakatem, grafiką, scenografią i reżyserią teatralną. Jest współzałożycielem i reżyserem wszystkich przedstawień Teatru Cinema, który działa od 1992 roku. Mieszka i pracuje w Michałowicach w Karkonoszach.

Świat w siedmiu muzycznych obrazach: Preludium/Narodziny, Kobieta, Mężczyzna, Profanum, Wesele, Sacrum, Śmierć/Postludium

Pitagorejczycy twierdzili, że świat został stworzony z chaosu przez dźwięk i harmonię, zgodnie z zasadami muzycznych proporcji. Siedem planet znajdujących się w ciągłym ruchu wytwarza owe dźwięki o doskonałej harmonii, zaś odległości między nimi odpowiadają interwałom muzycznym. Pojęcie Harmonia Mundi nie odnosi się bezpośrednio do tego świata, który staje się, rozpada, by znów się odrodzić na naszych oczach; świata doraźnych niedoskonałości, skażonego złem, dotkniętego brakiem, z każdą chwilą przemijającego – ale do świata idei, do stałego miernika i wzorca wszelkiej rzeczywistości doraźnej. Ten kosmiczny porządek kosmiczny ma odbicie w duszy ludzkiej, co z kolei przekłada się na harmonię i porządek dzieł ludz­kich, a zwłaszcza muzyki, która w jakimś stopniu odwzorowuje tę niesłyszalną harmonię kosmiczną.

Od lat zajmuję się praktykowaniem ludowej muzyki, śpiewu oraz tańca, i niezmiennie towarzyszy mi pytanie, co kryje się pod pojęciem Tradycji? Czy ten zbiór melodii, rytmów, zachowań, obrzędów, artefaktów, wyobrażeń na temat kultury ludowej, którym dziś dysponujemy wskazuje na to, iż była to kiedyś całościowa wizja świata, w pełni go opisująca i porządkująca? Czyż Tradycji nie można by wręcz uznać za spadkobierczynię owej antycznej idei Harmonii Mundi, ale w formie ludycznej, popularnej, swojskiej – Harmonia Vulgaris? 

W naszej niefabularnej opowieści przeprowadzimy was przez kolejne kręgi ludowych wtajemniczeń, uruchomimy kosmiczny zegar, poruszymy siedem sfer ludzkiej egzystencji.  Wielkopolska muzyka w niestylizowanej, organicznej formie oprawiona jak klejnot w „rzemieślniczą” scenografię Piotra Rogalińskiego stanie się wehikułem, który zabierze Was poza granice regionu, czasu, historii.

Hałasowi i jego artystom udało się stworzyć przedstawienie, które na wielu poziomach odczuć i emocji spotyka się z naszą świadomie może zarzuconą, ale podświadomie trwałą potrzebą Piękna – czyli duchowości głębszej niż sama estetyka. (…) Tak, jak Harmonia Mundi była ideą sensu świata, a nie rzeczywistością – tak myśl o Harmonii Vulgaris wydaje mi się tęsknotą do Świata, który lepiej zaspokaja poczucie sensu. Świata uosobionego przez wiejskie społeczności przechowujące „odwieczną” Tradycję.

– Andrzej Niziołek, czaskultury.pl (cała recenzja)

(…) spektakl warto zobaczyć zarówno z uwagi na sam pomysł, na jego walory plastyczne, jak i na udział muzyków ludowych, ze szczególnym uwzględnieniem kapeli Manugi. Ale warto też podkreślić, że ważne role (…) grają tu Julia, Jonasz i Jakub Hałasowie, a zatem dzieci Autora. Z perspektywy widza można odnieść wrażenie, że spektakl staje się również zbiorowym, rodzinnym doświadczeniem, w najlepszym znaczeniu tych słów. Że oto sztuka staje się wspólnym odkrywaniem świata w jego fundamentalnych aspektach. A językiem, w którym się o tym opowiada, jest język muzyki tradycyjnej.

– Tomasz Janas, polskieradio.pl (cała recenzja)

HARMONIA VULGARIS
Jacek Hałas

Reżyseria: Jacek Hałas

Występują: Jadwiga Tomczyk i Julia Grzelaczyk, Witek Roy Zalewski, Krzysztof i Maria Polowczyk, Manugi (Michał Mocek, Patryk Szulc, Zbigniew Kasperski, Wojciech Wojciechowski), Basia Wilińska i Joanna Szaflik, Jonasz i Jakub Hałas, Julia Hałas, Jacek Hałas i Piotr Rogaliński

Muzyka: Jacek Hałas, utwory ludowe

Scenografia: Piotr Rogaliński

Produkcja: Centrum Rezydencji Teatralnej SCENA ROBOCZA

Partnerstwo: Dom Tańca Poznań

Premiera: 13 XII 2019

Szczególne podziękowania dla
Muzeum Stolarstwa i Biskupizny w Krobi

fot. Maciej Zakrzewski

Heda, Madina, Milana – Czeczenki, którym udało się pokonać tysiące kilometrów, wyzwań i przeszkód, by przedostać się z północnego Kaukazu do Polski. Trzy kobiety, dla których wojny wydane Czeczenom przez Rosjan były doświadczeniem osobistym, wymuszającym opuszczenie własnego kraju i wyruszenie w drogę – w stronę bezpiecznej Europy i życia, które trzeba układać od nowa. Marina – Rosjanka mieszkająca w Polsce, która organizowała szkołę dla czeczeńskich dzieci na dworcu w Brześciu i od lat pomaga uchodźcom czekającym w naszym kraju na uregulowanie swojej sytuacji prawnej.

Popytka to projekt społeczno-teatralny, którym zapytamy, kim są kobiety XXI wieku, poparzone przez los. Jakie historie zapamiętały, o których wolałyby zapomnieć? Co je wzmacnia, skąd czerpią siłę? Ku jakiemu światu chcą zmierzać? Jakimi kobietami są w tej nowej dla nich rzeczywistości? Z czego się śmieją? Za co tak bardzo kochają życie?

Popytka to procedura nieuregulowana prawnie. Uchodźcy przesłuchiwani są na granicy przez pograniczników. Zapada decyzja, kto może wjechać do Polski, kto nie. Niektórzy próbują kilkadziesiąt razy. Zawarta w słowie popytka – pytka w języku rosyjskim oznacza torturę.

„Musicie się dowiedzieć!
Ta wiedza uchroni was przed cynizmem. I przed rasizmem” – pisała Anna Politkowska do swoich czytelników we wstępie do „Drugiej wojny czeczeńskiej”. Czy robimy wiele, żeby wiedzieć? Czy możemy zrobić więcej?

Heda Debirova, Milana Goytamirova, Marina Hulia oraz Madina Mazalieva opowiedziały w spektaklu własne historie. Wykorzystano również obszerne fragmenty tekstów Mariny Hulii z książki „Recydywista” Mariny Hulii i Zbigniewa Wojnarowskiego.

W projekcji wykorzystano fragmenty książek „Druga Wojna Czeczeńska” Anny Politkowskiej oraz „Głód” Martína Caparrósa.

POPYTKA
W. Fiebich

Reżyseria: Weronika Fibich

Współpraca twórcza i merytoryczna: Marina Hulia

Dramaturgia: Paulina Skorupska

Muzyka: Artur Sosen Klimaszewski

Reżyseria światła: Tomasz Grygier

Prowadzenie światła: Paweł Stachowczyk

Głos i nagrania audio: Paweł Stachowczyk

Produkcja: Scena Robocza – Centrum Rezydencji Teatralnej

Premiera: 10 V 2019

fot. Piotr Bedliński

Twórcy_czynie

Weronika Fibich – pracuje na pograniczu sztuk performatywnych, reportażu i dokumentu. Reżyserka akcji teatralnych/performatywnych, artystka interdyscyplinarna, twórczyni filmów dokumentalnych i licznych projektów artystycznych. Związana z Ośrodkiem Teatralnym Kana od 1998 roku. Oprócz działalności kulturotwórczej, edukacyjnej i programowej w ramach projektów realizowanych przez Ośrodek, od lat realizuje własną, autorską drogę twórczą. W polu jej zainteresowań są działania realizowane w przestrzeni pozateatralnej; na granicy prywatnego i publicznego. Najczęściej podejmowanym przez nią tematem jest pojęcie pogranicza, wykluczenia, pamięci i tożsamości.  Stosowaną metodą pracy jest „rysunek z pamięci”. Wartość „rysunku” polega na powiązaniu prywatnego z publicznym, wyrozumowanego z intuicyjnym, przypomnianego z odczuwanym.

„Kurs” to spektakl teatralny inspirowany dokumentacją filmową rejestrującą kurs tańca. Marzeniem uczestników jest osiągnięcie lepszego statusu mężczyzny. W trakcie zajęć uczą się tańczyć z kobietami i, poprzez taniec, rozumieć mechanizmy uwodzenia. 

Celem spektaklu jest przyjrzenie się metodom, jakie stosują trenerzy i trenerki próbując konstruować „prawdziwych mężczyzn” oraz temu, kto i w jakim celu potrzebuje tego rodzaju doświadczenia. Szukamy odpowiedzi na pytanie, jakie znaczenie ma pewność siebie oraz jak funkcjonują stereotypy w kontekście relacji damsko-męskich.

KURS
S. Bustamante-Drozdek

Koncepcja i reżyseria: Sara Bustamante-Drozdek

Występują: Magda Celmer, Mikołaj Chroboczek, Paweł Dobek, Konrad Eleryk, Diana Krupa, Maciej Miszczak, Aleksandra Przesław, Marianna Zydek

Dramaturgia: zespół aktorski i reżyserka

Współpraca literacka: Daria Kubisiak

Konsultacje choreograficzne i ruch sceniczny: Agnieszka Kryst

Muzyka: MIN T

Światło: Kacper Zięba

Producent: Dobromir Czerski

Produkcja: Centrum Rezydencji Teatralnej SCENA ROBOCZA

Premiera: 13 IX 2019

Laureatka konkursu rezydencyjnego NOWA GENERACJA

Twórcy_czynie

Wiosenna rezydencja Aleksandry Jakubczak odbywała się w kilku etapach, a każdy z nich dotyczył rozważań na temat tworzenia się kobiecego, pamięci i dorastania.

Pierwszym etapem było zaproszenie dziewczyn do podzielenia się swoimi pamiętnikami z okresu dojrzewania: dopuszczenie do intymnych przeżyć jest darem, który traktowany jest jak metoda twórcza. Ta szokująca jak niektórych prośba zaowocowała zebraniem kilkudziesięciu dzienników, notatek, rysunków, które później stały się punktem wyjścia do dalszej pracy. Następni w  marcu przeprowadzona została seria spotkań i dyskusji z dziewczynami i młodymi kobietami. Ważnym było, że na początku tej pracy nie postawiono żadnej tezy – to pamiętniki i rozmowy napisały scenariusz.

I tak o to bezpośrednio zapisane doświadczenia dorastania stały się podstawą dla teatralnej opowieści o świecie widzianym z perspektywy kształtującego się kobiecego podmiotu. Surowość, witalność, niezgrabność, szczerość, nadmiar emocji, ale też humor – dziewczyńska energia przeniesiona z kart pamiętników w przestrzeń teatru.

„Pamiętniki oferują konfesyjną, intymną narrację, dla autorek są często pierwszą przestrzenią własną, otwieraną, odzyskiwaną, poszerzaną. Zapisany bezpośrednio proces samopoznania, poszukiwanie lub fiasko odnalezienia języka odzwierciedla szersze mechanizmy wytwarzania i reprodukowania modeli kobiecości i kobiecych ról. Interesuje mnie ten formacyjny proces i postawienie go w świetle feministycznego empowerment, odzyskiwania pozycji, sięgania po symboliczną władzę.

Pamiętniki mówią do nas bez pośrednika, nie potrzebują autorytetu, hierarchii, przyzwolenia i usankcjonowania. Pisanie pamiętników jest poza hierarchiami i autorytetami, zyskując tym samym subwersywną wartość wobec mainstreamowych narracji i patriarchalnego porządku…

Częścią materiału będą też moje własne pamiętniki, które chcę oddać na równych zasadach z pozostałymi, podarowanymi notesami. Chcąc otwierać przestrzeń czyjejś prywatności, jej prezentacji i reprezentacji, nie mogę pominąć siebie”.

„A jednak pewne stany mają wymiar uniwersalny: niepewność co do własnego ciała, lęk przed dorosłością i przed odsłanianiem emocji, złość na rodziców, poczucie niezrozumienia. Ogromna szczerość w pokazywaniu tej całej plątaniny emocji, tego piekła bycia pomiędzy, nieustannego formowania się osobowości powoduje, że na widowni wytwarza się coś w rodzaju wspólnoty. Wszyscy przez to przeszliśmy, teraz możemy się razem pośmiać lub spłonąć rumieńcem na jakieś wstydliwe wspomnienie. Albo jedno i drugie, jak w scenie gdy wspaniała Lena Schimscheiner, po przeżyciu miłosnego uniesienia zaczyna tańczyć w rytm „Total eclipse of the heart”. Tańczy dramatycznie i w sposób zupełnie nieskoordynowany, wszystkie malownicze piruety są pokraczne, ekspresyjne odrzuty w tył głowy – niezgrabne, ale całość tętni prawdziwym tragizmem gwiazdy estrady. Mówiąc krótko – performerka tańczy dokładnie tak, jak tańczymy my wszyscy, gdy nas nikt nie widzi, a emocji mamy w sobie zbyt dużo i wyładowujemy ją w tańcu i marzeniach”. – Stanisaław Godlewski, Gazeta Wyborcza

„Dziewczyny opisują świat odczytywać można na wielu poziomach, w zależności od własnych doświadczeń, wspomnień czy stopnia zaangażowania emocjonalnego. Siostrzeństwo, łobuzerstwo, romantyczność, niepewność przeplatają się ze sobą, tworząc obraz pięknej dziewczyńskości, pełnej siły do walki ze społecznymi normami” – Zosia Rogowska, teatralia.com.pl

DZIEWCZYNY OPISUJĄ ŚWIAT
A. Jakubczak

Koncepcja i reżyseria: Aleksandra Jakubczak
Kreacja i performance: Paula Głowacka, Cristina Ferreira, Lena Schimscheiner
Kreacja i przestrzeń: Jana Łączyńska
Konsultacje: Zofia Krawiec, Katarzyna Sikora
Dźwięk: Grażyna Biedroń
Produkcja: Centrum Rezydencji Teatralnej SCENA ROBOCZA
Premiera: 27 IV 2018

Twórczynie

Aleksandra Jakubczak – reżyserka, autorka instalacji. Ukończyła wiedzę o teatrze na Uniwersytecie im. A. Mickiewicza w Poznaniu oraz reżyserię w Akademii Teatralnej w Warszawie. W październiku 2013 zrealizowała w duecie reżyserskim spektakl dokumentalny Zachem. Interwencja (reż. Jakubczak/Wdowik). Jako laureatka konkursu Off: Premiery / Prezentacje w poznańskim Teatrze Ósmego Dnia wyreżyserowała przedstawienie Serdeczny wg tekstu Krzysztofa Szekalskiego (2013, prezentowany w Teatrze Ósmego Dnia w Poznaniu oraz Teatrze Studio w Warszawie). Podczas Ruhrtriennale 2014 asystowała przy produkcjach Romea Castellucciego Le Sacre du Printemps oraz Neither. Odbyła także warsztat mistrzowski u Jana Lauwersa podczas Biennale Teatru w Wenecji 2013. W kwietniu 2015 w ramach projektu Praga. Między utopią a rozczarowaniem w Teatrze Powszechnym w Warszawie zrealizowała spektakl dokumentalny WIETNAM/WARSZAWA, który wszedł do repertuaru Teatru Powszechnego. We wrześniu 2015 w ramach projektu Warszawa.doc kuratorowanego przez Romana Pawłowskiego, Fundację BOTO oraz Festiwal Konfrontacje Teatralne w Lublinie premierę miał jej spektakl Po co psuć i tak już złą atmosferę wg tekstu Krzysztofa Szekalskiego (prezentacje m.in. w Teatrze Wybrzeże w Sopocie, TR Warszawa, Międzynarodowy Festiwal Konfrontacje w Lublinie, na stałe w repertuarze Teatru Nowego w Poznaniu). Od października 2015 do kwietnia 2016 współpracowała z kolektywem Gob Squad w Berlinie jako asystentka przy produkcji Wojny i Pokoju w Volksbuhne w Berlinie. W ramach Stypendium Artystycznego Marszałka Woj. wielkopolskiego realizowała projekt artystyczno-badawczy o życiu młodych kobiet w małych miasteczkach wielkopolski. W sezonie 2016/2017 wraz z Magdą Szpecht reżyserowała instalację performatywną Czemu do ciebie nie piszę w Teatrze im. J. Osterwy w Lublinie oraz w Teatrze Polskim w Poznaniu spektakl Great Poland. Zrealizowała także performans Epic Fail. An Excercise dla Festiwalu Friday Island w Luksemburgu oraz instalację performatywną Przestrzeń prywatna w Teatrze Powszechnym w Warszawie. Obecnie pracuje nad autorskim projektem 4 tygodnie w TR Warszawa w ramach programu Obcy w domu. Wokół Marca’68.